Opwaardering begraafplaatsen

Inleiding

Begraafplaatsen zijn een plek van gedenken, van troost en rust. Gemeente Riemst wil de rustplaats van onze dierbare overledenen opwaarderen door het vergroenen en het aanpakken van verwaarlozing.

Op de gemeenteraad van 4 juli 2022 is het startsein gegeven voor een project om alle begraafplaatsen om te vormen naar parkbegraafplaatsen die rust en sereniteit uitstralen. Dit zal geleidelijk verlopen, met respect voor het historisch erfgoed.

Vervallen graven

Sommige graven zijn verwaarloosd, door vandalisme, door een gebrek aan onderhoud of door verzakkingen. Dat geeft geen fraai beeld en willen we aanpakken. Tegelijkertijd willen we systematisch de stukken kiezel op de begraafplaatsen vervangen door gras. Zo worden de begraafplaatsen groener.

Vooraleer we met de herwaardering kunnen starten, is het belangrijk om te weten of de graven een concessie hebben of niet. Als er een concessie is, dan zijn nabestaanden verantwoordelijk voor de graven en het onderhoud ervan. Als er geen concessie is dan is het graf eigendom van de gemeente. Dit houdt in dat de gemeente verantwoordelijk is voor onderhoud, eventuele herstellingen en ontruimingen/ontgravingen.

Concessie? Niet altijd duidelijk

Op dit moment is het niet altijd duidelijk of er een concessie is. Daarom willen we nabestaanden van een bestaand graf (zonder concessie of met een verlopen concessie) alsnog éénmalig de mogelijkheid geven om een concessie aan te vragen. Zo kan iedereen die het graf van een nabestaande wil behouden, deze ook behouden en gaan we voorzichtig te werk.

We doen dit in 2 fasen.  In de eerste fase richten we ons op alle graven, daterend van voor 1972.

 

Wat is een concessie en wat houdt dit in?

Een grafconcessie is een soort 'gebruiksrecht', dat de gemeente verleent, en waarin vastgelegd staat hoe lang u gebruik mag maken van een grafplaats op een gemeentelijk eigendom.

Wanneer een persoon wordt begraven, hebben de nabestaanden de keuze om een concessie te kopen voor het graf.  Als er geen concessie wordt aangekocht, dan blijft het graf behouden gedurende minimaal de grafrust van 15 jaar. Na deze grafrust van 15 jaar, kan het graf door de gemeente worden opgeruimd. Alvorens tot opruiming over te gaan zal er altijd een procedure gevolgd worden.

Hoe gaan we te werk?

Na de zomervakantie zal er een bericht geplaatst worden bij de ingang van de begraafplaatsen en bij de graven waarvan er geen concessiegegevens bekend zijn of waarvan de concessie is verlopen. De wettelijke aanplakperiode is minstens 1 jaar. Wij kiezen bewust voor een iets langere aanplakperiode, tot 31 december 2023.

Nabestaanden kunnen dus een concessie aanvragen tot 31 december 2023. Dit geeft iedereen ruim de tijd om hierover na te denken en een beslissing te nemen.  De concessie wordt verleend voor een periode van 15 jaar, die aanvangt op de datum van de goedkeuring door het college van burgemeester en schepenen. Voor de concessie wordt een bedrag van €150 aangerekend. Indien er geen concessie wordt aangevraagd wordt het betrokken graf eigendom van de gemeente.

We informeren niet alleen op de begraafplaatsen. Een overzicht van de gekenmerkte graven, zal ook terug te vinden zijn op de website van de gemeente.  Via deze pagina, via berichten op sociale media en via infoblad 37Zeventig geven we meer uitleg.

Hoe kan ik een concessie aanvragen?

Een concessie kan aangevraagd worden d.m.v. het formulier op deze pagina.

Bezorg het ingevulde document aan de gemeente Riemst:

  • via begraafplaatsen@riemst.be
  • via post: Gemeente Riemst, Dienst Bevolking, Maastrichtersteenweg 2b, 3770 Riemst
  • of breng het formulier binnen aan het onthaal van het Gemeentehuis.

Als de aanvraag is goedgekeurd en de concessie is betaald, ontvang je een concessiebewijs.
Wil je geen concessie? Help ons en vul ook dan het formulier in.

Concessiedocumenten in bezit? Deel uw informatie met ons!

Wij houden er rekening mee dat nabestaanden soms nog concessiedocumenten thuis bewaren waarvan wij geen weet hebben. Aarzel niet om deze aan ons te bezorgen zodat wij de informatie voor het betreffende graf kunnen actualiseren.

Er zijn ook een aantal onbekende graven. Bij deze graven wordt ook een berichtgeving geplaatst met de oproep om ons alle relevantie informatie over deze graven te bezorgen.

Vragen?

  • Lees de veelgestelde vragen op deze pagina.
  • Nog andere vragen? Neem contact op met de Dienst Bevolking via
    012 44 03 10 of mail naar begraafplaatsen@riemst.be

Je kan ook een afspraak maken.

Veelgestelde vragen

Hoe weet ik of er een concessie rust op het graf van mijn dierbare?

Bij de toekenning van de concessie door de gemeente heb je een akte en betalingsbewijs ontvangen. In de akte staat vermeld tot wanneer de concessie loopt. Indien je de akte of het betalingsbewijs niet meer vindt kan je contact opnemen met de dienst burgerlijke stand van de gemeente via mail (begraafplaatsen@riemst.be) of telefoon (012 44 03 45). Op de begraafplaatsen zal er gedurende minimaal één jaar een bericht geplaatst worden bij de graven zonder een concessie of met een verlopen concessie en aan de ingang van de begraafplaats.

Wat als er nog een geldige concessie rust op het graf van mijn dierbare?

Als er nog een geldige concessie is dan hoef je niets te doen.

Let wel, als je de concessie wil verlengen moet je vóór de vervaldatum een schriftelijke aanvraag voor verlenging indienen bij de gemeente. Het aanvraagformulier kan opgevraagd worden bij de dienst burgerlijke stand.

Het gemeentebestuur zal de concessies die in de toekomst verlopen jaarlijks aanplakken.

Wat als er geen of een verlopen concessie rust op het graf van mijn dierbare?

Er zijn twee opties:

  • ofwel kies je ervoor om een concessie te nemen voor 15 jaar à € 150.
  • ofwel kies je ervoor om geen concessie te nemen (niet-geconcedeerde begraving). Na afloop van deze procedure is het niet meer mogelijk om nog een concessie aan te vragen en wordt het graf eigendom van de gemeente.

Voor hoeveel personen is een concessie?

Dit verschilt per begraafvorm:
- In een graf in volle grond zonder concessie kan er maximaal één urne of één kist geplaatst worden.
In een graf in volle grond met concessie worden er maximaal twee urnen of één kist en één urne of twee kisten toegestaan. Bij uitzondering kunnen er drie personen begraven worden indien het een concessie betreft voor verwanten van de eerste graad, echtgenoten of diegenen die een feitelijk gezin vormden.
- In totaal kunnen vier personen in een grafkelder begraven worden. Per grafkelder worden maximaal twee kisten toegestaan, eventueel aangevuld met urnen.
- Er worden maximaal twee urnen toegestaan per nis van een columbarium. In een urnenkelder kunnen maximaal vier urnen geplaatst worden. Kanttekening: Voor de reeds bestaande urnenkelders wordt het aantal urnen van ambtswege verhoogd van twee naar vier (ingevolge gemeenteraadsbesluit van 13/12/2021). Indien de bestaande betonnen urnenkelder beperkt is in ruimte tot twee urnen dan wordt de betonnen urnekelder bij het verzoek voor bijzetting van een derde urne door de gemeente kosteloos vervangen door een kunststofkelder die ruimte biedt aan vier urnen. De kosten voor het wegnemen en terugplaatsen van het grafteken worden gedragen door de nabestaanden.

Er is een bijzondere regeling voor oude graven, voor meer info contacteert u best de dienst bevolking.

Wat houdt een concessie in?

Als je een concessie koopt ben je verzekerd van gebruiksrecht van het perceel of de nis, gedurende de afgesproken termijn. Een concessie brengt ook een aantal verantwoordelijkheden met zich mee zoals het instaan voor onderhoud en eventuele herstellingen aan het graf.

Wat houdt een niet-geconcedeerde begraving in?

Een niet-geconcedeerde begraving garandeert een grafrust van 15 jaar voor één persoon waarna het graf terug eigendom wordt van de gemeente. De gemeente beslist vervolgens wat er met het grafmonument en het stoffelijk overschot gebeurt.

Wat moet ik doen als ik geen concessie wil?

Als je geen concessie wil, kan je online het formulier ‘Aanvraag Concessie - Retroactieve Rechtzetting’ invullen. Je kan het formulier ook downloaden van de website van de gemeente Riemst of opvragen bij de dienst burgerlijke stand en dit ingevuld terugsturen via mail (begraafplaatsen@riemst.be) of per post (Gemeentebestuur Riemst - Burgerlijke stand, Maastrichtersteenweg 2B, 3770 Riemst). Je kan uiteraard ook langskomen na het maken van een afspraak.

Als we na één jaar geen reactie hebben ontvangen gaan we ervanuit dat het graf niet-geconcedeerd blijft.

Wanneer moet ik een beslissing nemen?

Je krijgt ruim één jaar de tijd om te beslissen of je een concessie wil, vanaf het moment dat de berichtgeving op de begraafplaatsen verschijnt.  

Kan ik later nog terugkomen op mijn beslissing?

Neen. Deze rechtzetting gebeurt éénmalig en de beslissing aan het einde van de procedure is bindend.

Kan ik een concessie nemen voor een kortere of langere periode?

Neen. Bij de rechtzetting kan er enkel gekozen worden voor een concessie van 15 jaar à € 150. De concessie neemt aanvang op de datum van toekenning door het College van Burgemeester en Schepenen.

Uiteraard kan je de concessie hierna nogmaals verlengen, volgens de algemeen geldende termijnen en tarieven (zie retributiereglement).

Wat betekent een Eeuwigdurende concessie?

Eeuwigdurende concessies zijn sinds de wetgeving van 20 juli 1971 omgezet in concessies voor een duur van 50 jaar. Het verschil met andere concessies is dat bij hernieuwing geen retributie verschuldigd is. Dit betekent ook dat de concessie na 50 jaar beëindigd wordt, als bij de oproep tot hernieuwing geen reactie komt van de nabestaanden.

Waarom word ik niet persoonlijk gecontacteerd?

In de praktijk is het onmogelijk om alle nabestaanden op te sporen en de juiste contactgegevens te vinden. Daarom communiceert het gemeentebestuur via de gemeentelijke informatiekanalen (website, facebook, infoblad) en op de begraafplaatsen (bij de ingang en bij het graf).

Waarom staat er aan elk graf een bordje?

Conform de regelgeving van de Vlaamse overheid, moet de informatie over de grafconcessie aan ieder individueel graf kenbaar gemaakt worden.

Wat gebeurt er met de lokaal-historische graven?

Er wordt een toets gedaan naar de erfgoedwaarde van de graven, gedurende de procedure van retroactieve rechtzetting. De graven die op de lijst van lokaal-historische graven komen zullen door de gemeente worden onderhouden en minimaal 50 jaar bewaard blijven.

Wat gebeurt er met de kindergraven?

De kindergraven (tot 7 jaar) krijgen gratis een concessie toegekend voor een termijn van 15 jaar. Deze concessie moet wel aangevraagd worden door de nabestaanden.

Wat gebeurt er met de graven op de ere-perken van de oud-strijders?

De oud-strijders begraven op een ere-perk krijgen gratis een concessie toegekend van ambtswege voor een termijn van 15 jaar. 

Wat als de concessie is verlopen, maar er nog begunstigden zijn voor het graf of de nis?

Als de concessie is verlopen kunnen er geen bijzettingen meer gebeuren in het graf of de nis, ook als er volgens het algemeen reglement op de begraafplaatsen nog ruimte voorzien is voor een aantal personen. Dit kan voorkomen worden door de concessie op dit graf te hernieuwen.

Wat gebeurt er met een graf als er geen concessie genomen wordt?

Als er geen concessie wordt genomen én als de grafrust van 15 jaar is verstreken kan de gemeente een procedure van ontruiming/ontgraving opstarten. De procedure wordt gedurende één jaar bekendgemaakt aan het graf en aan de ingang van de begraafplaats. Nabestaanden beschikken over een termijn van één jaar (vanaf de datum bekendmaking) om het grafmonument en/of voorwerpen zelf te verwijderen. Na het verstrijken van voormelde termijn worden de grafmonumenten eigendom van de gemeente. Het college van burgemeester en schepenen beslist over de bestemming van de grafmonumenten en/of voorwerpen. Indien het graf als lokaal-historisch werd gecatalogiseerd zal de gemeente instaan voor het onderhoud en eventuele herstellingen.

Nabestaanden die het grafmonument zelf willen verwijderen worden verzocht om de dienst bevolking hierover vooraf te informeren. Op die manier kan gewaarborgd worden dat eventuele andere activiteiten op de begraafplaats niet worden verstoord.

Kan ik een concessie aanvragen als er geen bericht staat bij het graf van mijn dierbare?

Ja, als er geen concessie is of als de concessie is verlopen kan je online het formulier ‘Aanvraag Concessie - Retroactieve Rechtzetting’ invullen. Je kan het formulier ook downloaden van de website van de gemeente Riemst of opvragen bij de dienst burgerlijke stand en dit ingevuld terugsturen via mail (begraafplaatsen@riemst.be) of per post (Gemeentebestuur Riemst - Burgerlijke stand, Maastrichtersteenweg 2B, 3770 Riemst). Je kan uiteraard ook langskomen na het maken van een afspraak.

Vanwege praktische overwegingen heeft het gemeentebestuur gekozen voor een gefaseerde aanpak in de toepassing van de retroactieve rechtzettingsprocedure. In een eerste fase (2022-2023) worden de graven daterend van vóór 1972 aangeplakt. In een tweede fase (2025-2026) komen de graven, daterend vanaf 1972 aan bod.

Blijft de berichtgeving gedurende een heel jaar aan het graf staan?

Wettelijk gezien moet de berichtgeving minimaal één jaar blijven staan. Als er een concessie is aangevraagd en toegekend zal de berichtgeving aan het graf enkele weken later verwijderd worden door het gemeentepersoneel.